Er was de laatste tijd veel discussie over het afschaffen van de zomer- of wintertijd. Ondertussen waren afgelopen weekend veel mensen blij met een extra uurtje slaap. Voor Marijn is deze aanpassing een ramp. Zijn biologische klok is niet even aan te passen door een wekker een uurtje eerder of later te zetten. Marijn is een gewoontedier en aanpassen kost tijd.
Om de overgang van de zomer- naar de wintertijd (of in het voorjaar andersom) zo soepel mogelijk te laten verlopen, beginnen we een paar dagen eerder. We proberen Marijn dan al iets langer op te houden. Dat is niet zo makkelijk, want zijn ogen vallen rond acht uur echt dicht. En meestal is onze vroege vogel dan nog steeds rond half zeven wakker. Het maakt niet uit of het buiten licht of donker is. Zijn interne klok bepaalt wanneer hij wil slapen, wakker wordt of moet eten.

Van slag
Afgelopen zaterdag lukte het ons zowaar om Marijn tot half negen wakker te houden en zondagochtend maakten we een klein sprongetje van vreugde toen hij pas om acht uur (wintertijd) wakker werd. Helaas was Marijn aan het eind van de middag toch van slag toen hij wilde eten en nog een uur moest wachten. Een extra tussendoortje hielp niet en eerder eten was geen optie, omdat hij dan niet in het juiste ritme komt. Het duurde dan ook niet lang of Marijn werd boos. De deuren en stoelen kregen een mep en Marijn liep stampend door het huis. Alles wat je daarna doet, kan al aanleiding zijn voor een nieuwe ontploffing. Voor je het weet wordt alles een strijd, zoals bijvoorbeeld het verschonen van zijn luier. We besloten hem even onder de douche te zetten, omdat dit hem vaak rustig maakt. Maar helaas had het ditmaal geen effect. Marijn bleef stampend onder de douche staan. Hij werd pas weer rustig na het eten.

Afleiden
En dan begint het hele verhaal weer van voren af aan: wakker houden, zodat hij niet te vroeg in bed ligt. En vervolgens toch constateren dat hij de volgende dag al om zes uur wakker is. Rond etenstijd hem zodanig afleiden dat hij de tijd vergeten en stapje voor stapje went hij aan de nieuwe tijd.
Deze schakeltijd zien we overigens niet alleen bij het verzetten van de klok. Marijn moet aan alle veranderingen wennen. Vroeger had hij ook heel veel moeite met de overgang van zomer- naar winterkleding. Dat lossen we tegenwoordig op door zijn zomerjas of zijn korte broeken te verstoppen. Dat werkt voor Marijn erg goed. Want wat hij niet ziet, is er niet.

Ook bij de overgang naar activiteiten heeft hij schakeltijd nodig. We proberen dat zo duidelijk mogelijk te maken door middel van foto’s en dan nog kost het tijd om vaste gewoontes erin te laten slijten. Marijn gaat al jarenlang met de bus naar de dagopvang. Toch moet hij nog steeds schakelen als hij de bus uit stapt. Vaak blijft hij even in de hal staan en duurt het even voordat hij naar de groep loopt. Dwing je hem om zich aan te passen, dan heb je daar de hele dag last van. Wat het verzetten van de klok betreft: het kost ons bijna een week, voordat hij eraan gewend is. Wat ons betreft mag dit zo snel mogelijk worden afgeschaft.

eerder verschenen bij RTV Oost in de serie ‘een toekomst voor Marijn’: verhalen.rtvoost.nl/eentoekomstvoormarijn